गायक आदनान सामी यांनी बाकूमध्ये त्यांच्या पाकिस्तानी युवकांसोबतच्या थेट भेटीचा अनुभव शेअर केला, जे आपल्या लष्कराबाबत टीकेची भूमिका घेत होते; यामुळे त्यांनी पाकिस्तान सोडण्याच्या निर्णयावर आणि तेथील लष्कराबाबत व्यक्त केलेल्या तीव्र मतांवर नव्याने वाद पेटला.
नवी दिल्ली, ५ मे:
गायक आणि संगीतकार आदनान सामी पुन्हा एकदा चर्चेत आले आहेत — यावेळी पाकिस्तानच्या लष्कराबाबत त्यांच्या दीर्घकाळच्या नाराजगीबाबत दिलेल्या खुले कबुलीजबाबामुळे. त्यांच्या मते, हीच नाराजी शेवटी त्यांना पाकिस्तान सोडण्यामागचं कारण ठरली.
‘एक्स’ (पूर्वीचं ट्विटर) या सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर सामी यांनी सांगितलं की अलीकडील अझरबैजानच्या बाकू प्रवासात त्यांची काही पाकिस्तानी तरुणांशी भेट झाली.
“बाकूच्या सुंदर रस्त्यांवर फेरफटका मारताना काही अत्यंत छान पाकिस्तानी मुलं भेटली,” असं त्यांनी पोस्ट केलं. “ते म्हणाले, ‘सर, तुम्ही खूप नशिबवान आहात. तुम्ही योग्य वेळी पाकिस्तान सोडलं. आम्हालाही नागरिकत्व बदलायचं आहे. आम्हाला आमचा लष्कर तिरस्कारास्पद वाटतो. त्यांनी आमचं देश उद्ध्वस्त केलंय!’ मी म्हणालो, ‘मला हे खूप आधीच माहीत होतं!’”
ही पोस्ट सोशल मीडियावर प्रचंड व्हायरल झाली, विशेषतः पहलगाम दहशतवादी हल्ल्यानंतर — ज्यात २६ जण ठार झाले, आणि जो २०१९ मधील पुलवामा हल्ल्यानंतर काश्मीरमधील सर्वात मोठा हल्ला मानला जातो. सामी यांनी या हल्ल्याचा “मानवतेविरोधी भीषण गुन्हा” असा निषेध केला होता आणि त्या घटनेबाबत दुःख व्यक्त केलं होतं.
ब्रिटनमध्ये जन्मलेले, पाकिस्तानी वडील आणि भारतीय आईचे अपत्य असलेले आदनान सामी २००१ साली भारतात आले आणि २०१६ मध्ये त्यांनी भारतीय नागरिकत्व स्वीकारलं. त्यानंतर त्यांनी पाकिस्तानमधील लष्करी आणि राजकीय सत्ताकेंद्रांमधील कथित दोषांवर नेहमीच उघडपणे भाष्य केलं आहे, मात्र त्यांनी हे वारंवार स्पष्ट केलं आहे की ही टीका पाकिस्तान किंवा तिथल्या सामान्य जनतेविरोधात नाही.
त्यांच्या या विधानामुळे पाकिस्तानचे माजी माहिती व प्रसारण मंत्री फवाद चौधरी यांच्याशी त्यांची सोशल मीडियावर शाब्दिक झटापट झाली. पहलगाम हल्ल्यानंतर भारताने पाक नागरिकांनी देश सोडावा असा सल्ला दिल्यानंतर एका पत्रकाराने उपरोधिक ट्वीट केलं, “मग आदनान सामीचं काय?”
यावर फवाद चौधरी यांनी टोला लगावत प्रतिक्रिया दिली, ज्याला प्रत्युत्तर देताना सामी म्हणाले:
“या निरक्षर मूर्खाला कुणी तरी खरं सांगणार आहे का!”
त्यानंतर सामी यांनी चौधरींना “डम्ब***” असं संबोधत आणखी एक झणझणीत प्रत्युत्तर दिलं:
“माझं मूळ पेशावरचं आहे, लाहोरचं नाही! तुम्ही माहिती मंत्री होता (की गैरमाहिती मंत्री?) आणि तुम्हाला कोणतीही माहितीच नाही!”
सामी यांनी त्यांच्या आणि पाकिस्तानच्या सत्ताधाऱ्यांमधील वादग्रस्त संबंधांबाबत याआधीही अनेक वेळा उघडपणे मत व्यक्त केलं आहे. २०२२ मधील एका इन्स्टाग्राम पोस्टमध्ये त्यांनी स्पष्ट केलं होतं की, त्यांची नाराजी सामान्य पाकिस्तानी नागरिकांविरोधात नसून तिथल्या सत्ताकेंद्रांविरोधात आहे.
“जे लोक मला खरंच ओळखतात, त्यांना माहिती आहे की त्या सत्ताधाऱ्यांनी अनेक वर्षं माझ्याशी कसं वागणूक दिली. लवकरच मी हे सत्य बाहेर आणेन. अनेकांना धक्का बसेल.”
या प्रत्येक नवीन उघडकीनंतर, आदनान सामी हे एक द्वंद्वात्मक व्यक्तिमत्त्व म्हणून समोर येतात — काहींना त्यांच्या संगीतसंपदेसाठी आणि परखड मतांसाठी आदरणीय वाटतात, तर काहींना ते पाकिस्तानच्या लष्कर व राजकारणावर टीका करणारे म्हणून त्रासदायक वाटतात.
भारत-पाकिस्तानमधील तणाव अजूनही शमलेला नसताना, सामी यांसारख्या आवाजामुळे या द्विपक्षीय संवादात एक वेगळीच — वैयक्तिक अनुभव, राजकीय परिणाम आणि ठाम विचारांवर आधारित — दिशा तयार होत आहे.
